Abduhoshim Ismoilov:G'ijjak navosi

Цитата:
Abduhoshim Ismoilov 1952-yilda Farg`ona viloyati Quva shahrida tug`ilgan. 1972-yilda Farg`ona viloyati musiqa bilim yurtini tamomlab, O`zbekiston xalq artisti Ikromjon Bo`ronov rahbarligida harbiy xizmatga ketgan. 1974-yilda xizmatni tamomlab, Yunus Rajabiy nomidagi maqomchilar ansambliga ishga kiradi va hozirgi paytda shu ansamblning badiiy rahbari bo`lib ishlayapti. O`zbekiston davlat konservatoriyasini tamomlagan...

Раскрыть

- Adbuhoshim aka, sozanda bo`lishingizning va aynan g`ijjakchi bo`lishingizning sababi nimada?

- Volidamiz tomondan bobomiz Usta Rasuljuma g`ijjakchi bo`lgan, bizga meros bu. Yana bir sababi, g`ijjak ko`p nolali va dardli asbob bo`lganligida bo`lsa kerak, deb o`ylayman.
- San`atda sozandalarning o`rni qay darajada? Ba`zilar ovoz muhim deb hisoblaydi, ayrimlar esa...

- Yo`q, birinchi o`rinda soz turadi. Chunki xonandani yo`lga soladigan sozanda. Qo`polroq aytadigan bolsak, sozanda bir dazmol. U kuyni tekislab, chiroyli qilib xonandani kiyintiradi. Shu bilan sozanda ham, xonanda ham sozanda bo`lishi kerak. Shundagina u yaratgan asar birovning ko`nglidan joy topa oladi. Shu tomondan qaraganda, san`atda sozandaning o`rni birinchi darajada va nihoyatda muhim.

- Adbuhoshim aka, sozanda bo`lishingizning va aynan g`ijjakchi bo`lishingizning sababi nimada?

- Volidamiz tomondan bobomiz Usta Rasuljuma g`ijjakchi bo`lgan, bizga meros bu. Yana bir sababi, g`ijjak ko`p nolali va dardli asbob bo`lganligida bo`lsa kerak, deb o`ylayman.
- San`atda sozandalarning o`rni qay darajada? Ba`zilar ovoz muhim deb hisoblaydi, ayrimlar esa...

- Yo`q, birinchi o`rinda soz turadi. Chunki xonandani yo`lga soladigan sozanda. Qo`polroq aytadigan bolsak, sozanda bir dazmol. U kuyni tekislab, chiroyli qilib xonandani kiyintiradi. Shu bilan sozanda ham, xonanda ham sozanda bo`lishi kerak. Shundagina u yaratgan asar birovning ko`nglidan joy topa oladi. Shu tomondan qaraganda, san`atda sozandaning o`rni birinchi darajada va nihoyatda muhim.

- Farzandlaringizning san`atga qiziqishi, umuman, oilangiz haqida gapirib bersangiz...

- Uch nafar farzandim bor. Kattasi Diyorjon - Sharqshunoslik institutining magistrlik bosqichida o`qib, "Paxtabank"da faoliyat yurityapti. Ikkinchisi Bahodirjon va kichik qizim Nodirabegim maktabda tahsil olishadi. Ularning san`atga qiziqishi juda kuchli, lekin san`atkor bo`lishga intilishmayapti. Bu o`zlarining xohishi.
- G`ijjak chalayotgan paytingizda g`ijjakni xuddi skripkaga o`xshatib yuborasiz. Bu ichki bir tuyg`umi yoki tomoshabinni zavqlantirishga bo`lgan harakatmi?
- Bilasizmi, bu - ichki bir tuyg`u. Chlayotgan paytimda o`sha kuyning ta`sirida shunday bir ilhom paydo bo`ladiki, buning natijasida o`sha siz aytgan harakatlar yuzaga keladi. Men bu harakatlarni atayin yuzaga chiqara olmayman, qachonki o`zim zavqlansam, tomoshabin ham zavqlanadi. Aksincha, shunga harakat qilsangiz, bu niyat amalga oshmaydi.

- Ijodingiz davomida ko`plab san`tkorlar bilan hamkorlik qildingiz. Ular orasida G`ulomjon Yoqubov va marhum Muhriddin Xoliqovlar ajralib tursa kerak...

- To`g`ri, ko`p san`tkorlar bilan hamkorlik qilganman. Hammasining ham o`z yo`li, o`z san`ati bor edi. Endi Muhriddin haqida gapiradigan bo`lsak, u yaxshi ijrochi edi. Uslubi milliyligi bilan ajralib turardi. Ba`zida bizning ham yo`limizdan foydalanardi. G`ulomjon... endi u baribir G`ulomjon-da!

- Abduhoshim aka, sizni juda boy odam deyishadi, hatto uyingiz ko`rkamligi va chiroyliligi bilan shaharda birinchilikni olgan emish...

- Yo`q, bu bo`lmagan gap. Hamma qatori yashayapmiz. Hech kimdan ortiq joyimiz yo`q.

- Bugungi kunda qaysi san`atkorlar bilan hamkorlik qilyapsiz?

- Men bugun bu san`atkor bilan hamkorlik qilaman, ertaga unisi bilan deya olmayman. Unaqa maqsad ham qo`ymaganman oldimga. Qaysi xonanda iltimos bilan kelsa, o`sha bilan hamkorlik qilaman. Qo`limdam kelganicha unga yordam berishga harakat qilaman.
- Har bir san`atkorning orzusi o`z san`atini jahon sahnasiga olib chiqish. Bu borada siz ancha tajribalisiz. Xorijiy safarlaringizga to`xtalib o`tsangiz...

- Avvalambor, shuni aytishim kerakki, millat san`at tanlamaydi. Lekin bizning san`atimizni men barcha xalqlarnikidan ustun deb bilaman. Ayni paytda san`atni ham professional ravishda ijro eta olish kerak. Ana o`shandagina buni hamma tan oladi. Xorij safarlari haqida gapiradigan bo`lsak, Allohga shukur, ko`p joylarga borganmiz mana shu san`at orqasidan. Masalan, Amerika, Angliya, Avstraliya, Gollandiya va hokazo.

- Tayyorlagan ijod namunangizni yoki kuyingizni, deya qolaylik, har doim ham muxlislarga to`lig`icha yetkazib bera olganmisiz, ya`ni hamma vaqt sahnadan olqishlarga ko`milgan holda chiqqanmisiz?

- Doim shunga harakat qilganman. O`sha harakatlar natijasida, mana, xalqimizning nazariga tushib, shu darajaga yetishdik. Sizni olqishlashlari, sizni eshitishlari uchun, shunga loyiq bo`lish kerak. Hayotda o`z san`atingni qanchalik ko`rsata olsang, shunchalik e`tiborga ega bo`lasan. Bu oddiy haqiqat.

- San`atkorlarda "o`lmas asar" yaratish g`oyasi hamisha ustunlik qilib kelgan. Siz shunday asar yarata oldingizmi?

- Menda ham shunday buyuk maqsad bor. Nasib etsa, yaratsam kerak.
- Uch nafar farzandim bor. Kattasi Diyorjon - Sharqshunoslik institutining magistrlik bosqichida o`qib, "Paxtabank"da faoliyat yurityapti. Ikkinchisi Bahodirjon va kichik qizim Nodirabegim maktabda tahsil olishadi. Ularning san`atga qiziqishi juda kuchli, lekin san`atkor bo`lishga intilishmayapti. Bu o`zlarining xohishi.
- G`ijjak chalayotgan paytingizda g`ijjakni xuddi skripkaga o`xshatib yuborasiz. Bu ichki bir tuyg`umi yoki tomoshabinni zavqlantirishga bo`lgan harakatmi?
- Bilasizmi, bu - ichki bir tuyg`u. Chlayotgan paytimda o`sha kuyning ta`sirida shunday bir ilhom paydo bo`ladiki, buning natijasida o`sha siz aytgan harakatlar yuzaga keladi. Men bu harakatlarni atayin yuzaga chiqara olmayman, qachonki o`zim zavqlansam, tomoshabin ham zavqlanadi. Aksincha, shunga harakat qilsangiz, bu niyat amalga oshmaydi.

- Ijodingiz davomida ko`plab san`tkorlar bilan hamkorlik qildingiz. Ular orasida G`ulomjon Yoqubov va marhum Muhriddin Xoliqovlar ajralib tursa kerak...

- To`g`ri, ko`p san`tkorlar bilan hamkorlik qilganman. Hammasining ham o`z yo`li, o`z san`ati bor edi. Endi Muhriddin haqida gapiradigan bo`lsak, u yaxshi ijrochi edi. Uslubi milliyligi bilan ajralib turardi. Ba`zida bizning ham yo`limizdan foydalanardi. G`ulomjon... endi u baribir G`ulomjon-da!

- Abduhoshim aka, sizni juda boy odam deyishadi, hatto uyingiz ko`rkamligi va chiroyliligi bilan shaharda birinchilikni olgan emish...

- Yo`q, bu bo`lmagan gap. Hamma qatori yashayapmiz. Hech kimdan ortiq joyimiz yo`q.

- Bugungi kunda qaysi san`atkorlar bilan hamkorlik qilyapsiz?

- Men bugun bu san`atkor bilan hamkorlik qilaman, ertaga unisi bilan deya olmayman. Unaqa maqsad ham qo`ymaganman oldimga. Qaysi xonanda iltimos bilan kelsa, o`sha bilan hamkorlik qilaman. Qo`limdam kelganicha unga yordam berishga harakat qilaman.
- Har bir san`atkorning orzusi o`z san`atini jahon sahnasiga olib chiqish. Bu borada siz ancha tajribalisiz. Xorijiy safarlaringizga to`xtalib o`tsangiz...

- Avvalambor, shuni aytishim kerakki, millat san`at tanlamaydi. Lekin bizning san`atimizni men barcha xalqlarnikidan ustun deb bilaman. Ayni paytda san`atni ham professional ravishda ijro eta olish kerak. Ana o`shandagina buni hamma tan oladi. Xorij safarlari haqida gapiradigan bo`lsak, Allohga shukur, ko`p joylarga borganmiz mana shu san`at orqasidan. Masalan, Amerika, Angliya, Avstraliya, Gollandiya va hokazo.

- Tayyorlagan ijod namunangizni yoki kuyingizni, deya qolaylik, har doim ham muxlislarga to`lig`icha yetkazib bera olganmisiz, ya`ni hamma vaqt sahnadan olqishlarga ko`milgan holda chiqqanmisiz?

- Doim shunga harakat qilganman. O`sha harakatlar natijasida, mana, xalqimizning nazariga tushib, shu darajaga yetishdik. Sizni olqishlashlari, sizni eshitishlari uchun, shunga loyiq bo`lish kerak. Hayotda o`z san`atingni qanchalik ko`rsata olsang, shunchalik e`tiborga ega bo`lasan. Bu oddiy haqiqat.

- San`atkorlarda "o`lmas asar" yaratish g`oyasi hamisha ustunlik qilib kelgan. Siz shunday asar yarata oldingizmi?
- Menda ham shunday buyuk maqsad bor. Nasib etsa, yaratsam kerak.

Поделитесь записью в соцсетях с помощью кнопок: