Ахметзаки Валиди Тоган - Не сочтите за пророчество

Цитата:
Hөр халыҡта уның рухын, мәҙәниәтен, тарихын төрән, тулы һәм баҙыҡ кәүҙәләндергән шәхестәр була. Ғәҙәттә уларҙың яҙмышы фа­жиғәле. Бынан ситтә ҡалғандар бик һирәк. Әхмәтзәки Вәлидиҙең яҙмышы ла ошо тәҡдирҙе һынай] Һәр саҡ көрәш уртаһында булырға ынтылған ғалимдың ғүмер юлы XX быуаттың мәрхәмәтһеҙ ваҡиғалары тарафынан бер нисә өлөшкә бүлгеләнгән:
— Рәсәй ҡул аҫтындағы төрки халыҡтарҙың ысын дәүләтселеге
ӨСӨЕ1 аҡтар яғында — ҡыҙыл, ҡыҙылдар яғында аҡ шовинистарға
ҡаршы көрәшкәндән һуң мәжбүри эмиграция;
Төркиәлә фән әлкәһендә үҙ урыны һәм үҙ һүҙе әсән көрәштән һәм төрки халыҡтары тарихының боронғо дәүерҙәре хаҡындағы дөрөҫ булмаған рәсми ҡараш менән идея ҡаршылығына осрағандан һуң мәжбүри рәүештә Европаға китеү зарураты;
ғалимдың фәндәге үҙ урыны әсән Европалағы көрәш юлы Вена университетының студент эскәмйәһенән башланып, Бонн һәм Геттинген университеттары профессоры вазифаһына ирешеп тамамланған;^
яңынан Истанбулда төрки халыҡтарының берлеге, ысын фәнни тюркология әсән көрәш, йәнә 51лған булып сыҡҡан рәсми ҡараш менән бәрелеш һәм иркәнән мәхрүм ителеү, эшһеҙлек ғазаптары;
бөтөн был ваҡиғалар дауамында Совет Рәсәйенән һөйөклө ҡатыны Нәфисәне саҡырып алырға тырышыуҙары һәм бының мәңге['о айырыльш1ыу менән тамамланыуы. Илле йәшендә тоғро тормош иптәшен табып, яңынан бәхетле ғаилә ҡороуы.
Әхмәтзәки Вәлидиҙең бөтөн ғилми һәм сәйәси эшмәкәрлегенең, шәхси яҙмышының мажаралары хеҙмәттәрендә бәйән ителгән,бигерәк тә хаттарында һәм мөрәжәғәттәрендә асыҡ сагылыи! тапҡан. Уларҙың бер ни тинлемен уҡыусылар иғтибарына тәҡдим итергә булдыҡ- Теләгебеҙ — уҡьгусыларҙа ғалимдьгң хеҙмәттәренә ҡыҙыҡһыныу уятыу, сөнки улар Истанбулдағъ! Босфор боғаҙы аша һалынған мөһәбәт күперҙәр йәки йәшен йәшнәп, күк күкрәп үткән ямғырҙан һуң ҡалҡҡан йәйғор кеүек, тврки халыҡтарҙың са-л тарихын бөгөнгөһө, Башҡортостан менән Татарстанды Төркөстан һәм Төркиә менән бәйләй.
Әҫәрҙәрҙә иҫкә алынған ваҡиғалар, шәхестәр һәм баҫма әҫәрҙәр хаҡында мәғлүмәтте уҡыусы түбәндәге китаптарҙа таба ала; Заки Валиди Тогап, Воспоминания. Ч, 1, (Ғ. Шафиҡов менән Ә. Юлдашбаев тәржемәһе). Уфа, 1994; Әхмәтзәки Вәлиди Туған. Хәтирәләр. [ӘЛОлдашбаевтәржемәһе). Өфө, 1996; Заки Валиди То-ган. Воспоминания. Ч. 2. (Ә. Юлдашбаев тәржемәһе), Уфа, 1998; Заки Валиди Тоган. Воспоминания. (В, Б. Фсонова тәржемәһе). Моск-ва, 1997; Материалы к библиографии Ахмет-Заки Валиди Тогана. [Төҙөүсеһе Р, М. Булгаков). Уфа, 1996; Тунджер Байкара. Заки Валиди Тоган, (Р, Булгаков һәм Ә. Юлдашбаев тәржемәһе). Уфа, 1998.
Ә. ЮЛДАШБАЕВ

СОДЕРЖАНИЕ

<img src="http://photoload.ru/data/d9/22/45/d92245dd029e73d112b5bf264a730bdf_pv.jpg" alt="Image"/><img src="http://photoload.ru/data/02/10/7c/02107ce897bd8e0c55a3f6e4afb96634_pv.jpg" alt="Image"/>

Поделитесь записью в соцсетях с помощью кнопок: