Maxdumi A'zami Dahbediy - Zubdat us-solikin - Tanbiyat us-salotin

Цитата:
Буюк ҳазрат; асл исми Саййид Аҳмад Хожаги ибн Саййид Жалолиддин Косоний Даҳбедий, 1463/64-1542) - мовароуннаҳрлик аллома, йирик диний арбоб, нақшбандийлик пири. Фарғона водийсининг Косон ш.да тугилган, илк таълимни шу ерда олган. Мадрасани битиргач, Шайх Мир Саййид Алига шогард тушади, сўнг Шошга келиб, Хожа Аҳрорнинг шогирди Муҳаммад Қози (1516 й. в. э.) М.А.ни шогард қилиб олади ва тез орада ўзига халифа этиб тайинлайди. Манбаларга қараганда, у устози б-н Ҳиротга
сафар қилади, Абдурахмон Жомий б-н учрашади. 1503 й. Бухорога кўчиб келади. Бироз вақт ўтгач, Ахсикатга бориб нақшбандийлик тариқатини тарғиб эта бопшайди. Муҳаммад Қози вафотидан сўнг тариқат шайхлари М. А.ни ўз пешволари сифатида эътироф этишди ва унинг шуҳрати Мовароуннаҳр ҳамда унинг атрофидаги мамлакатларга ёйилди. Буюк шоир ва давлат арбоби Заҳириддин Бобур уни чукур ҳурмат қилган ва М. А.га рубоийлар багашлаган. М. А. ҳам шоир ҳақидаги "Бобурия" рисоласини ёзиб, Ҳиндистонга жўнатган. Шайбоний султонлари ва ҳокимлари М. А.ни ўзларининг пири деб билганлар.
М. А. тасаввуф назарияси ва амалиёти, хусусан, нақшбандийлик таълимотини ривожлантириш соҳасида баракали фаолият кўрсатди. Унинг "Асрор ун-никоҳ" ("Никоҳ сирлари"), "Ганжнома", ("Бойлик ҳақида рисола"), "Рисолатун самъиййатун" ("Самоъ рисоласи"), "Баёни зикр" ("Зикр баёни"), "Рисола-и силсила-и Хожагон" ("Хожагон силсиласига оид рисола"), "Меърожу-л-ошиқийн" ("Ошиклар меърожи"), "Муршиду-с-соликийн" ("Соликлар муршиди"), "Рисола-и Нақшбандиййа", "Рисолатун вужудиййатун" ("Вужудлар ҳақида рисола") каби 30 дан ортиқ рисоласи бор. У ўз асарларида уламолар, суфий шайхлар ва давлат арбоблари орасидаги муносабатларга тўхталган. Тариқат одобу қоидаларида мурид ва шайх муносабатлари ўзаро ҳурмат-иззат асосида қурилмоғи лозимлигани уқтиради. М. А. фикрича, тариқат аъзолари халққа яқин бўлиб, унинг дардлари ва эҳтиёжларига қайғудош бўлса, бу ҳам тариқатга, ҳам халққа фойдалидир. М. А. асарлари Узбекистон ФА Шарқшунослик ин-ти хазинасида сақланмокда.

Цитата:
MAXDUMI A’ZAM (Buyuk hazrat; asl ismi Sayyid Ahmad Xojagi ibn Sayyid Jaloliddin Kosoniy Dahbediy, 1463/64-1542) - movarounnahrlik alloma, yirik diniy arbob, naqshbandiylik piri. Farg‘ona vodiysining Koson sh.da tugilgan, ilk ta’limni shu yerda olgan. Madrasani bitirgach, Shayx Mir Sayyid Aliga shogard tushadi, so‘ng Shoshga kelib, Xoja Ahrorning shogirdi Muhammad Qozi (1516 y. v. e.) M.A.ni shogard qilib oladi va tez orada o‘ziga xalifa etib tayinlaydi. Manbalarga qaraganda, u ustozi b-n Hirotga safar qiladi, Abduraxmon Jomiy b-n uchrashadi. 1503 y. Buxoroga ko‘chib keladi. Biroz vaqt o‘tgach, Axsikatga borib naqshbandiylik tariqatini targ‘ib eta bopshaydi. Muhammad Qozi vafotidan so‘ng tariqat shayxlari M. A.ni o‘z peshvolari sifatida e’tirof etishdi va uning shuhrati Movarounnahr hamda uning atrofidagi mamlakatlarga yoyildi. Buyuk shoir va davlat arbobi Zahiriddin Bobur uni chukur hurmat qilgan va M. A.ga ruboiylar bagashlagan. M. A. ham shoir haqidagi "Boburiya" risolasini yozib, Hindistonga jo‘natgan. Shayboniy sultonlari va hokimlari M. A.ni o‘zlarining piri deb bilganlar. M. A. tasavvuf nazariyasi va amaliyoti, xususan, naqshbandiylik ta’limotini rivojlantirish sohasida barakali faoliyat ko‘rsatdi. Uning "Asror un-nikoh" ("Nikoh sirlari"), "Ganjnoma", ("Boylik haqida risola"), "Risolatun sam’iyyatun" ("Samo’ risolasi"), "Bayoni zikr" ("Zikr bayoni"), "Risola-i silsila-i Xojagon" ("Xojagon silsilasiga oid risola"), "Me’roju-l-oshiqiyn" ("Oshiklar me’roji"), "Murshidu-s-solikiyn" ("Soliklar murshidi"), "Risola-i Naqshbandiyya", "Risolatun vujudiyyatun" ("Vujudlar haqida risola") kabi 30 dan ortiq risolasi bor. U o‘z asarlarida ulamolar, sufiy shayxlar va davlat arboblari orasidagi munosabatlarga to‘xtalgan. Tariqat odobu qoidalarida murid va shayx munosabatlari o‘zaro hurmat-izzat asosida qurilmog‘i lozimligani uqtiradi. M. A. fikricha, tariqat a’zolari xalqqa yaqin bo‘lib, uning dardlari va ehtiyojlariga qayg‘udosh bo‘lsa, bu ham tariqatga, ham xalqqa foydalidir. M. A. asarlari Uzbekiston FA Sharqshunoslik in-ti xazinasida saqlanmokda.

Uzbekcha matn - Uzbek txt

Tojikcha matn - Tajik txt

<div align="center">

Поделитесь записью в соцсетях с помощью кнопок: