Halk şâirlerinde Türkçe sevgisi

Цитата:
Kültür, bir milleti diğerlerinden farklı kılan “hayat tezâhürleri” ile, her milletin kendisine has olan “millî değerleri”dir.(Ergin 1986:31-37) Onu kısaca bir milletin hayat tarzı olarak tanımlayabiliriz. Milletlere ait kültürlerin temel özelliklerinden birisi de “tarihî” ve “sürekli” oluşudur. Bir kültürün sürekliliğini “töre”, tarihîliğini ise o milletin “dil”i temin etmektedir.
Töreler, millet fertlerinin “davranış kalıplarının ve tutumlarının tümünü” içine almakta olup, töreleri
zedeleyen ve törelere “aykırı sayılan davranışlar” toplum içerisinde affedilemez. (Örnek 1995:128).
Töreler, bir milletin sürekliliğini sağlamak için, millet fertleri ve onların hayatlarını ileriye doğru değişim ve gelişime sevk etmelidir. Milletin ilerlemesini engelleyici nitelikteki törelerden, haliyle burada söz edilmemektedir. Bir milletin “dil”inin, kültürün tarihîliğini nasıl sağladığını ifade edebilmek için, onun, “temeli bilinmeyen zamanlarda atılmış bir gizli antlaşmalar ve sözleşmeler sistemi” olma özelliği ile “milleti birleştiren, koruyan ve onun ortak malı olan sosyal bir müessese”(Ergin 1986:7) olması niteliklerine bakmak yararlı olacaktır. Töre ile dilin, millete ait kültürün tarihîlik ve sürekliliğini bu şekilde ayrı ayrı sağladığını düşünmek yerine, törenin sürekliliğinin dil vasıtasıyla sağlandığını göz ardı etmemek gerekir.
Bir dilin düşünce, duygu, amaç - isteklerin aktarılmasını sağlayan “temel” işlevinin yanında, “şiirsel işlev”[poetic function] denilen “dinleyen ya da yazılı bir metni okuyanda değişik,güçlü, etkileyici ve zevk verici duyguların, çeşitli tasarımların oluşmasına” (Aksan 1999:15) yol açan özelliği de vardır. Dilin bu özelliği, onun günlük ihtiyaçların ötesinde, sözlü veya yazılı olarak oluşturulan sanat eserlerinde âdeta bir üst dil olarak kullanılması olarak anlaşılmalıdır.

Поделитесь записью в соцсетях с помощью кнопок: